VolksRepubliek.com publiceert hier het besluit van het boek van Jacques R. Pauwels, Myths of Modern History From the French Revolution to the 20th century world wars and the Cold War, verwachte uitgave door James Lorimer in Toronto in april 2022. Een meer beknopte Nederlandse versie verscheen in 2019 bij EPO in Berchem met als titel De grote mythen van de moderne geschiedenis.

Het door de Sovjet Unie neerslaan van het nazisme, een imperialistische kolos die van Oost-Europa helemaal tot de Oeral een gigantische kolonie wilde maken, gaf ook een impuls aan onafhankelijksheidsbewegingen en een thuisgemaakte variatie van democratie in de koloniën en semi-koloniën van Westerse landen.

DOOR JACQUES R. PAUWELS

Zo niet alle, dan wel de meeste koloniën werden onafhankelijk relatief kort na 1945, wat de grondslag was voor een grote stap vooruit voor het doel van democratie. Dat was vooral mogelijk dankzij hun eigen moeite, maar ook omdat Moskou significante morele en materiële steun verleende.

Andersom werd deze democratische ontwikkeling van wereldwijdbelang met hand en tand tegengewerkt door koloniale machten zoals Frankrijk, wat het feit reflecteert dat zij niet oprecht democratisch waren, maar enkel pseudo-democratisch. Nog meer verzet tegen deze democratische golf in het Globale Zuiden kwam van de VS, de nieuwe hegemoon van kapitalisme in zijn wereldwijde manifestatie, imperialisme – nog een toonbeeld van nepdemocratie, wiens neokoloniale ambities op het punt stonden steeds duidelijker te worden.

In andere woorden, de naoorlogse democratische golf in de Derde Wereld was ondersteund door de antikapitalistische en verondersteld ondemocratische Sovjet Unie en haar satellieten maar koppig tegengewerkt  door de kapitalistische en verondersteld democratische Westerse wereld.

Na de Tweede Wereldoorlog voerden de Fransen, Britten en Nederlanders moorddadige oorlogen tegen onafhankelijkheidsbewegingen.

Jacques R. Pauwels

De oprechte democratische aspiraties van de bewoners van de Derde Wereld, konden alleen worden bereikt door revolutie, dat betekent, via de omverwerping – niet noodzakelijk met geweld – van de koloniale politieke en socio-economische orde, met andere woorden via onafhankelijkheid. Niet verrassend in het zicht van wat we hebben geleerd over de dialektiek van revolutie en oorlog, is het fanatieke verzet van de imperialistische machten tegen de krachten van democratie en revolutie in de Derde Wereld. Het ging gepaard met het contra-revolutionaire wapen bij uitstek: oorlog.

In de jaren na het einde van de Tweede Wereldoorlog, voerden de Fransen, de Britten en de Nederlanders  moorddadige oorlogen tegen onafhankelijkheidsbewegingen in Vietnam, Kenia, en Indonesië. De meest beruchte van de ‘hete’ variatie van de oorlogen gevochten in de context van de Koude Oorlog waren de heel hete conflicten in Korea en Vietnam, waar miljoenen mensen, inclusief talloze vrouwen, kinderen, ouderen en andere niet-strijders, werden vermoord, meestal vanuit de lucht. Maar oorlog was niet het enige wapen in Uncle Sam’s arsenaal van antidemocratische en contrarevolutionaire wapens. Staatsgrepen werden georganiseerd, bijvoorbeeld in Iran in 1953, en in 1960 diende moord ertoe om een nieuwe onafhankelijke leider in Congo, Patrice Lumumba, te elimineren en te vervangen met een dictator. Het duidelijk antidemocratische beleid van de VS weerspiegelde zich ook in onvoorwaardelijke steun voor rechtse, quasi-fascistische regimes zoals dat van apartheid-Zuid-Afrika, waar de Amerikanen het regime hielpen om Nelson Mandela op te sporen en te arresteren.

Laat ons het advies van Sherlock Holmos volgen en de cui bono vraag stellen: ‘wie had baat bij’ dit systematisch antidemocratisch beleid, deze oorlog tegen de Derde Wereld? Het antwoord is duidelijk. De begunstigden waren de bedrijven en banken van de VS en zijn Westerse bondgenoten, wiens producten en investeringskapitaal altijd door “open deuren”  landen konden binnendringen waar de VS het licht van de democratie had gedoofd, waardoor daar superwinsten konden gemaakt worden dankzij de plundering van natuurlijke grondstoffen (vaak gepaard gaand met vernietiging van het milieu) en de uitbuiting van goedkope werkkrachten in sweatshops.

Ook in dergelijke gevallen werd het doel van het kapitalisme dus behaald met dank aan terugwerpingen van het doel van de democratie – en van het milieu. Landen die op die manier werden ‘geneokoloniseerd’, zagen vaak Amerikaanse legerbases opschieten op hun grondgebied, met als driedubbel doel het ondersteunen van collaborerende, zogenaamde “comprador” regimes, het ontmoedigen van de ‘inheemsen’ om met democratisch vuur te spelen en het ‘projecteren van Amerikaanse macht’ in dat deel van de wereld. Wat betreft het milieu, het is een feit– al te zelden vermeld in onze media – dat het leger van de VS de grootste vervuiler op aarde is, iets dat nog niet onder de aandacht is gekomen van media-lieveling Greta Thunberg.

Imperialisme vond zijn oorsprong aan het einde van de 19^e eeuw en heeft zich sindsdien ontwikkeld  onder auspiciën van en ten bate van de kapitalisten. Zoals we ook hebben gezien, hebben de superwinsten verdiend in het Globale Noorden met dank aan de superuitbuiting van het Globale Zuiden, ervoor gezorgd dat kruimels van de rijkelijk gedekte tafel van het imperialisme zijn afgevallen, om van te worden genoten door de gewone mensen in het metropolieten van het Westen. Zoals in het geval was met de ‘arbeidsaristocratie’ van de late 19^e eeuw en vroege 20ste eeuw,  dient dit ertoe om potentieel revolutionaire aspiraties te laten verdampen en sympathie te minimaliseren (of, erger nog, racistische antipathie te stimuleren) tegenover de mensen van kleur in wat Trump ‘shithole countries’ heeft genoemd . 

En het veroorzaakt ook dat al te veel mensen de oorlogen goedkeuren die nu onophoudelijk daar gevoerd worden, waar de noodzaak voor democratie en tegelijkertijd het potentieel voor revolutie het grootst zijn, namelijk in de Derde Wereld/het Globale Zuiden.

Richting het eind van ons boek, hebben we gezien dat de val van de Berlijnse Muur en het verdwijnen van het communisme in de Sovjet Unie niet neerkwamen op een triomf van democratie, integendeel. Het kapitalisme marcheerde Oost-Europa binnen, bracht de oude feodale en burgerlijke elites met zich mee zodat die in staat waren het overgrote deel van hun voormalige bezittingen, macht en privileges opnieuw tot zich te nemen; vernietigde het sociaal gefocuste soort democratie dat daar had bestaan sinds 1945; creëerde werkloosheid en wijdverbreide misère, maakte de vooruitgang die door vrouwen was gemaakt ongedaan; en genereerde een exodus van toekomstloze jonge mensen. In andere woorden: kapitalisme kwam binnen, democratie ging eruit.

Kapitalisme had op zijn minst puur politieke democratie van het liberale soort moeten brengen, maar ook dat gebeurde niet. Een conservatief Canadees dagsblad lamenteerde onlangs dat Oost-Europa nu wemelt van “illiberale democratieën, waarin meerderheden populistitsche en nationalistische regeringen die vervolgens de vrijheid beperken en minderheden onderdrukken, wat betekent dat het helemaal geen democratieën zijn . . .  [In deze landen] is de rechtspraak steeds meer gecompromitteerd, de vrije pers onderdrukt, de rechten van vrouwen en seksuele minderheden beperkt.” 

Het artikel vermeldde niet dat, dankzij de verdwijning van het communisme en in de context van de terugkeer van het kapitalisme, fascisme ook opnieuw opdook in Oost-Europa. In 1945 hadden de Sovjets veel ervan uitgewist maar helaas niet alles. Wat overleefde van het fascistische gebroed ging ondergronds, om met de behulp van de CIA en later diens alterego, de National Endowment for Democracy (NED), die ‘openlijk doet wat de CIA in geheim doet’, en was daarmee in staat om zijn lelijke kop opnieuw op te steken na de val van de muur. In 2014 maakte een coup d’état tegen een democratisch verkozen regering, georkestreerd door de VS via agenten als Victoria Nuland, het mogelijk dat in Oekraïne de regering, bureaucratie, rechtspraak, politie, leger etc.  doordrongen werden van neo-nazi’s. 

De auteur van het artikel merkte ook op dat de verdrietige staat van democratie in Oost-Europa, ‘bijdraagt aan de  achteruitgang van democratie in de hele wereld’, hij onderzoekt dat probleem echter niet verder. 

Misschien vreest hij dat zo’n onderzoek de waarheid onthult, namelijk dat de eigentijdse terugtrede van democratie het resultaat is van de progressie van kapitalisme na de val van de Berlijnse Muur. Dat zou de leugen blootleggen van de mythe die geliefkoosd wordt door de Westerse mainstream media, inclusief de krant waarin dat artikel stond, namelijk de mythe van de liefhebbende relatie van kapitalisme – ofwel ‘de vrije markt’ – met democratie.

De val van de Berlijnse Muur en het verdwijnen van de Sovjet Unie, heeft bewezen schitterend te zijn voor het kapitalisme

Jacques R. Pauwels

Aan de andere kant van de Berlijnse Muur, in West-Europa, ging het de democratie niet veel beter af dan in het Europese Oosten. Verlost van de concurrentie vanwege een ‘contra-systeem’, maakte kapitalisme gebruik van de gelegenheid om in zijn favoriete ‘ongebreidelde’ en heel nare manifestatie terug te keren, typerend voor de 19de eeuw, wat startte met de ontmanteling van de welvaartsstaat. Dit heeft kapitalisten enorme winsten opgeleverd, maar gewone mensen hebben ervoor een hoge prijs betaald in de vorm van werkloosheid, lagere of stagnerende lonen (ondanks enorm vergrote arbeidsproductiviteit) en een veel lagere kwantiteit en kwaliteit van sociale diensten en uitkeringen ook al is levensonderhoud veel duurder geworden.

Ook in West-Europa heeft democratie geleden terwijl, en omdat, kapitalisme welvoer. Niet alleen sociaal gefocuste, maar ook politieke democratie is in het slob terecht gekomen. Inderdaad, de nutteloosheid van de traditionele politieke partijen in het gezicht van de moeilijkheden die worden ervaren door gewone mensen heeft ervoor gezorgd dat die laatste klasse zich steeds vaker wendt tot xenofobe, racistische, fascistische of quasi-fascistische partijen die de problemen afschuiven op zondebokken, vooral immigranten en vluchtelingen. De nutteloosheid van de grote politieke partijen in een pseudodemocratisch systeem, veroorzaakte op gelijkaardige wijze dat miljoenen gewone Amerikanen de illusie aanhingen dat Donald Trump de redder was die welvaart terug kon brengen. 

De val van de Berlijnse Muur en het verdwijnen van de Sovjet Unie, een enorme terugslag  voor democratie, heeft bewezen schitterend te zijn voor kapitalisme, en niet alleen voor een nieuwgeboren kapitalisme achter het voormalige IJzeren Gordijn en voor kapitalisme in West-Europa en de rest van de Westerse wereld, inclusief de VS. Het heeft ook een impuls gegeven aan Westers kapitalismes wereldwijde, superuitbuitende en agressieve manifestatie, imperialisme, op zijn favoriete jachtgrond: de Derde Wereld of Globale Zuiden.

Na de ineenstorting van de Sovjet Unie voelde, de enige andere supermacht, het ‘pilootland’ van imperialisme, de VS, zich totaal vrij om zijn wil op te leggen aan de Derde Wereld; Washington kon voortaan regeringen dwingen om af te zien niet alleen van socialistische experimenten, maar van elke vorm van nationalistisch economisch beleid dat democratisch was omdat het in het belang van hun burgers was, maar dat strijdig was met de belangen van de VS of Westerse banken en bedrijven. Wanneer tegenstand werd geboden, hoefde Uncle Sam zich geen zorgen meer te maken over de respons van de Sovjet-beer maar was vrij om desnoods via oorlog zijn imperialistische doelen te bereiken.

Het eerste signaal daarvoor werd gegeven toen het stof van de verkruimelende Berlijnse Muur amper was opgetrokken, namelijk met de Golfoorlog van 1991. Deze nieuwe ‘splendid little war’, opgevolgd in 2003 met een volledige Amerikaanse verovering van het slachtoffer, Irak, maakte het mogelijk dat de olierijkdom van het land ten dienste werd gesteld van petroleumbedrijven van de VS, eerder dan aan de burgers van het land. Deze naakte, imperialistische onderneming werd absurd genoeg afgeschilderd als een poging om democratie te brengen naar het Midden-Oosten. In realiteit was het extreem ondemocratisch omdat het resulteerde in de dood en misère voor miljoenen mensen, opnieuw voornamelijk burgers.

Eveneens symptomatisch voor dit ondemocratisch karakter, was het feit dat de Amerikanen Irak een grondwet naar hun inzicht oplegden, niet met de intentie om de mensen van Irak er een voordeel mee te doen, maar buitenlandse investeerders, dat is, oliefondsen en andere bedrijven en banken van de VS en leden van de ‘Coalitie van de bereidwilligen’, imperialistische landen die hadden deelgenomen in de 2003 verkrachting van Mesopotamia*. De bewering dat Irak was binnengevallen voor het brengen van democratie wordt ook gelogenstraft door het feit dat de VS-geleide alliantie tegen Saddam Hoesein inclusief Saoedi-Arabië was, waarschijnlijk het minst democratische land in de regio. Uiteindelijk had de oorlog tegen Irak ook een enorm ondemocratisch effect voor de gewone Amerikanen, die het grootste deel van het moorden en sterven op zich moesten nemen en ook nog eens hogere belastingen moesten betalen voor de hoge kosten van de oorlog, terwijl de enorme winsten die werden gegenereerd door de oorlog en de verovering van het land, werden geprivatiseerd ten gunste van de elite. Oorlogsveteranen eindigde in kerkhoven, geestelijke zorgklinieken of in de voedselbedeling voor de werklozen, terwijl kapitalisten lachend dikke winsten mochten incasseren. 

Rusland ontwikkelde indrukwekkende militaire kracht onder Poetin

Jacques R. Pauwels

De oorlogen in Irak, Afghanistan, Libië en Syrië, onderwijl een enorme winst makend voor een handjevol volk dat al vies rijk was, zijn niet geëindigd met beslissende overwinningen en succesvolle resultaten zijn niet in zicht. Uit Afghanistan zijn de Amerikanen onlangs roemloos moeten afdruipen . Eén groot probleem is onafgebroken verzet van de ongelukkige “inheemse” bevolking zoals in Afghanistan.

Een tweede probleem is het feit dat op bijna onwaarneembare wijze, de wereld is gestopt met unipolair te zijn. Vandaag is de VS niet langer de enige supermacht die het was toen de Berlijnse Muur viel, de Koude Oorlog gewonnen was verklaard en geschiedenis belachelijk genoeg verklaard werd tot een vrolijk einde te zijn gekomen met de triomf van ‘liberale democratie en het vrije-markt kapitalisme van het Westen.”

Rusland, dat onder Jeltsin op weg scheen te zijn om een vazal van de VS te worden, ontwikkelde indrukwekkende militaire kracht onder Poetin; de Koude Oorlog is opnieuw aan, de Russen hebben Uncle Sam ervan weerhouden om zijn (en Israëls) doelen in Syrië te behalen en schrikken hem af om militaire actie te ondernemer tegen andere recalcitrante staten zoals Iran, Cuba en Venezuela.

Een nog formidabelere uitdager is China, dat de VS, na zijn overwinning tegen Verre Oostenrivaal Japan, had gedacht te ‘bezitten’, maar ‘verloor’ aan Mao. Het ‘Rijk van het Midden’, is bezig de VS economisch en misschien ook in militair opzicht voorbij te streven. Voor Washington is het extreem frustrerend dat, zoals Domenico Losurdo heeft geschreven, China’s ‘grote succes’ onthult dat ‘de veronderstelde triomf van het Westen in 1989’, gevierd als een soort van ‘eind van de geschiedenis’, ‘een illusie blijkt’.

Bovendien, China’s virtuele uitwissing van armoede, een spectaculaire prestatie van sociaal gefocuste democratie, heeft zijn eigenaardige vorm van socialisme – ‘socialisme met Chinese karakteristieken’ – omgetoverd tot een formidabel contra-systeem van kapitalisme. 

China doemt op als een grotere bedreiging dan de Sovjet Unie ooit geweest is, niet alleen tegenover Amerika’s status als ‘s werelds hegemoon maar ook tegenover kapitalisme als het socio-economische systeem waarvoor, zoals Margaret Thatcher kraaide, ‘geen alternatief is’. China is een bedreiging omdat haar succes landen kan inspireren uit het Globale Zuiden, waar het ooit zelf toe behoorde, maar waar het van ontsnapte, om zijn voorbeeld te volgen. Zoals de Canadese economist Alan Freeman het zei – “Het is niet alleen China zelf, maar het voorbeeld dat het is voor iedereen anders… omdat het toont dat je je status als ‘achterlijk’, of ‘opkomend’, niet hoeft te accepteren. Iedereen kan doen wat China heeft gedaan. Dat is de echte bedreiging van wat er is gebeurd [in China].”

Ze hopen dat China op een of andere manier verdeeld raakt, maar de vooruitzichten daarvoor zijn niet erg goed

Jacques R. Pauwels

Tot het eind van de Tweede Wereldoorlog, was China een enorme maar machteloze reus en de Chinezen waren onder de armste volkeren op aarde. Vandaag, met dank aan een revolutie, beter gezegd, een lang en vaak moeilijk revolutionair proces, is China machtig en welvarend.

Het geval van China illustreert hoe democratie, tenminste sociaal georiënteerde democratie, vooral via revolutie historische progressie heeft gemaakt. Maar, zoals we hebben gezien in dit boek, de twee andere grote historische revoluties, de Franse en de Russische Revoluties, veroorzaakten binnenlandse en buitenlandse contra-revoluties die gebruik maakten van oorlog tegen Frankrijk en revolutionair Rusland (en later de Sovjet Unie) om hun antidemocratische doelen te verwezenlijken. Een grote buitenlandse vijand, de VS, samen met zijn Westerse vazallen en binnenlandse Chinese contra-revolutionairen, doen hetzelfde vandaag de dag in China.  

Tot zover hebben ze gebruikgemaakt van onconventionele oorlogsvoering, inclusief ‘informatie oorlogen’ waarmee ongefundeerde sinofobe griezelverhalen verspreid worden, niet zo lang gelegen over omstandigheden in Tibet en nu in Xinjiang. Ze hopen dat het op een of andere manier mogelijk is om ervoor te zorgen dat China verdeeld raakt, net als Joegoslavië en de Sovjet Unie. Maar de vooruitzichten voor een derde succes van dien aard, zijn niet erg goed. Washington klettert daarom met de wapens en lijkt bereid om een heuse oorlog te riskeren om te verhinderen dat China ten koste van de VS de grootste supermacht ter wereld wordt — en ook om het internationale kapitalisme te verlossen van de concurrentie van een al te succesrijk socialistisch alternatief systeem.

Het tijdperk van revolutie en oorlog, waarin democratie op het spel staat, is verre van over. De strijd gaat door. 

	Myths of Modern History; From the French Revolution to the 20th century world wars and the Cold War – new perspectives on key events by Jacques R. Pauwels This book will be available 8th April 2022. http://www.lorimer.ca/adults/Book/3466/Myths-of-Modern-History.html
	De grote mythen van de moderne geschiedenis Gepubliceerd door uitgeverij EPO: https://www.epo.be/nl/geschiedenis/3631-de-grote-mythen-van-de-moderne-geschiedenis-9789462671423.html

Hoofdafbeelding

Een collage van:
– Het hijsen van de Sovjet-vlag over de Reichtag tijdens de Slag om Berlijn. Van Mil.ru.

– UH-1D helikopter van de 336th Aviation Company spuit een ontbladeringsmiddel op landbouwgrond in de Mekongdelta tijdens de Vietnamoorlog. Het gebruik van chemicaliën als Agent Orange had desastreuze gevolgen voor de Vietnamese bevolking.

– Portret van Patrice Lumumba, president van Congo tot hij werd vermoord.